Ý nghĩa câu đối tổ công tông đức thiên niên thịnh/ Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh

Kính nhớ và thờ cúng tổ tiên là nét đẹp truyền thống trong văn hoá người Việt Nam, thể hiện lòng hiếu thảo và biết ơn đối với tổ tiên, trân trọng và tưởng nhớ về cội nguồn.

Trong mỗi gia đình Việt đều dành ra một khoảng không gian nhỏ để đặt bàn thờ gia tiên, những nhà có điều kiện có thể làm một phòng thờ gia tiên, nơi đây được trang trí đẹp mắt và trang nghiêm, là nơi kết nối giữa những người đang sống với linh hồn người đã khuất để thể hiện lòng thành kính thông qua nghi thức cúng bái.

Làm đẹp phòng thờ rất được chú trọng vì nó thể hiện lòng thành kính với người đã khuất. Những món đồ không thể thiếu trong phòng thờ gia tiên như bàn thờ hoặc sập thờ, khung ảnh thờ người đã mất, đèn thờ, bát hương, những món đồ trang trí phòng thờ thêm trang trọng và ấm cúng như hoành phi câu đối, cửa võng,…

Câu đối thường được treo 2 bên của bàn thờ gia tiên, có thể kết hợp với hành phi treo ở giữa 2 câu đối và ở phía trên bàn thờ. Mẫu chữ câu đối phổ thông thường thấy trong phòng thờ gia đình là: Tổ Công Tông Đức Thiên Niên Thịnh/ Tử Hiếu Tôn Hiền Vạn Đại Vinh. Hãy cùng dogohaiminh tìm hiểu ý nghĩa cặp câu đối trên như nào nhé!

Câu đối tổ công tông đức thiên niên thịnh – tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh

Câu đối như chúng ta nói trên có độ dài 7 chữ mỗi câu và có ý nghĩa tương đồng nhau theo từng vế đối.

Hiểu thêm câu đối là gì và nguyên tắc khi viết câu đối mời quý độc giả tham khảo bài viết: câu đối chữ hán và những nguyên tắc

Chữ và âm Hán câu đối:

祖 功 宗 徳 千 年盛  – Tổ công tông đức thiên niên thịnh

子 孝 孫 賢 萬 代 荣 – Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh

Đây là câu đối chữ Hán Nôm, dogohaiminh xin dịch nghĩa chữ Việt của câu đối trên như sau:

            Tổ – 祖: là ông bà, là bố của cha mẹ mình

            Công – 功: hiểu là công lao, những đóng góp có lợi cho gia đình và xã hội

            Tông – 宗: là dòng họ, dòng tộc

            Đức – 徳: là đạo đức, phẩm chất đức hạnh tốt đẹp

            Thiên – 千: là nghìn, 1000

            Niên – 年: là năm

            Thịnh – 盛: hưng thịnh, phát đạt

“Tổ công tông đức thiên niên thịnh” dịch nghĩa ra tiếng Việt là: “Công đức của tổ tiên lưu truyền muôn đời thịnh vượng”

            Tử – 子: là con

            Hiếu – 孝: là hiếu thảo, biết ơn và kính trọng

            Tôn – 孫: là cháu

            Hiền – 賢 : hiểu là hiền tài, đức độ

            Vạn – 萬: nghĩa là mười ngàn

            Đại – 代: to lớn

            Vinh – 荣: vinh dự, vinh hoa

“Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh” dịch nghĩa ra tiếng Việt là: “Con cháu biết hiếu thảo, con cháu hiền tài muôn đời vinh quang”

Ý nghĩa tổ công tông đức thiên niên thịnh – tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh

Chơi câu đối ngoài mục đích trang trí phòng thờ gia tiên, giúp phòng thờ thêm trang trọng và tôn nghiêm – cái mà người đời ai cũng nhìn thấy được, người chơi còn răn dạy con cháu mình qua hàm ý trên từng câu chữ trên câu đố.

Ý nghĩa câu đối trên là  ngợi ca những cao lao, công đức của tổ tiên mình, những thành tựu to lớn của tổ tiên giúp ích cho xã hội, làng xóm được mọi người công nhận lưu truyền lại đến nhiều đời, nhiều thế hệ. Nhắc nhở phận con cháu sau này phải biết hiếu thảo và tỏ lòng thành kính với cha mẹ, ông bà, học tập và gìn giữ kế thừa phát huy truyền thống của dòng tộc, tổ tiên.

Ý nghĩa hoành phi Đức Lưu Quang

Câu đối tổ công tông đức thường đi kèm với hoành phi chữ Đức Lưu Quang – 德 流 光, có thể hiểu đơn giản là những phẩm chất tốt đẹp, những đức độ, đạo đức được lưu truyền lại và toả sáng rực rỡ cho đời sau

Hiểu thêm ý nghĩa chữ Đức tham khảo bài ý nghĩa chữ đức trong tiếng Hán tại đây:

Hoành phi chữ Đức Lưu Quang thể hiện lòng thành kính, lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, và cũng là điều nhắc nhở các thế hệ sau này phải biết sống đức độ, sống tốt đẹp với mọi người, xây dựng làng xóm ngày càng văn minh, xã hội ngày càng tốt đẹp.

Biết thêm ý nghĩa chữ Đức Lưu Quang tham khảo bài giải mã ý nghĩa chữ Đức Lưu Quang trên cuốn thư câu đối tại đây

Chọn kích thước hoành phi câu đối phù hợp bàn thờ gia tiên

Chất liệu:

Lựa chọn chất liệu sao cho phù hợp và đồng nhất với tổng thể không gian phòng thờ, tránh thô kệch sẽ làm mất tính thẩm mỹ và trang nghiêm. Hoành phi câu đối nên đồng nhất chất liệu và kiểu dáng, hoạ tiết đục. Nếu đồng nhất được với bàn thờ hoặc sập thờ thì quá tốt, cũng tuỳ thuộc một phần vào tài chính gia chủ sao cho chọn được những mẫu hoành phi câu đối chất lượng và đẹp mắt.

Mẫu câu đối hoành phi bằng gỗ phù hợp với tất cả mọi người, chúng tôi có mẫu câu đối gỗ gụ, gỗ gõ đỏ hay gỗ hương đá độ bền lên tới hàng 100 năm, được sơn son thếp vàng chữ Hán Nôm hay khảm ốc xà cừ màu ngũ sắc đẹp mắt, đa dạng về mẫu mã giúp người chơi có nhiều lựa chọn.

Kích thước:

Việc chọn kích thước và hoạ tiết đục rất quan trọng, nó giúp không gian thờ cúng thêm phần đẹp mắt với mọi người, bố trí được bài bản hơn, thẩm mỹ và gọn gàng, khoe được cái đẹp cho mọi người cùng ngắm.

Kích thước hoành phi câu đối chọn phù hợp với kích thước bàn thờ gia tiên, không nên to và dài quá sẽ bị bàn thờ gia tiên chắn đi mất chữ câu đối hoặc treo thiếu mỹ quan, tuy nhiên cũng cần kết hợp với không gian bàn thờ sao cho phù hợp và cân đối nhất.

Đối với bàn thờ, tủ thờ kích thước dưới 155cm thì nên chọn hoành phi câu đối dài dưới 175cm.

Đối với bàn thờ, tủ thờ kích thước khoảng 155 – 197cm thì nên chọn hoành phi câu đối dài dưới 1m97cm

Đối bàn thờ, sập thờ 2m17 có thể treo được hoành phi câu đối dài 1m97 hoặc 2m17. Đây là 2 mẫu kích thước hoành phi câu đối phổ thông đang được mọi người lựa chọn sử dụng nhiều, tuy nhiên cũng tuỳ theo không gian phòng thờ có thể chọn câu đối ngắn hơn sao cho khi treo lên mà vẫn đọc được chữ câu đối, không bị bàn thờ hay những vật trang trí trên bàn thờ che chắn đi chữ làm thiếu cảm quan và người nhìn khó có thể đọc và chiêm ngưỡng chữ trên câu đối.

Hướng dẫn treo hoành phi câu đối chuẩn phong thuỷ

Chơi hoành phi câu đối là 1 lối chơi và treo tranh chữ của người Việt Nam, thông qua chơi chữ là bao ước muốn, mơ ước về cuộc sống phú quý, sung túc,… Treo hoành phi câu đối vừa là trang trí không gian phòng thờ gia tiên, còn thể hiện lòng tôn kính và kính nhớ tổ tiên, cầu mong may mắn và tài lộc đến với gia đình, xua đuổi tà khí, những điều xấu ra khỏi gia đình.

Tìm hiểu tục chơi tranh chữ người việt qua bài biết: https://dogohaiminh.vn/tim-hieu-ve-tuc-treo-tranh-chu-cua-nguoi-viet/

Hoành phi:

+ Thường treo trung tâm phòng thờ, chính giữa bàn thờ gia tiên và ở trên cao so với mặt bàn thờ, gần sát với trần nhà

+ Được treo hơi ngả xuống so với tường 1 góc khoảng 10-20 độ sao cho đứng trong phòng thờ dễ nhìn và không bị loá khi có ánh sáng dọi vào

+ Hoành phi có chiều ngang nên nhỏ hơn với chiều ngang của bàn thờ hoặc sập thờ (tủ thờ)

Câu đối:

+ Câu đối treo đối xứng 2 bên của hoành phi, cùng hàng với hoành phi

+ Treo thấp hơn so với hoành phi 1 khoảng nhất định nhưng vẫn đủ nhìn hết chữ trong câu đối, không bị bàn thờ che khuất

+ Nên cách mép bàn thờ 1 khoảng từ 10 – 20cm để câu đối được khoe hết cái đẹp.

Lưu ý: khi treo phải sử dụng vít nở chuyên dụng, đảm bảo độ chắc chắn, khoan tường đảm bảo độ chịu lực vì hoành phi câu đối gỗ tự nhiên rất nặng, tránh ốc bị sệ trong quá trình sử dụng có thể làm rơi.

Địa chỉ sản suất hoành phi câu đối tổ công tông đức thiên niên thịnh/ tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh

Nhu cầu treo và sử dụng hoành phi câu đối ngày càng một nhiều nên có rất nhiều cơ sở sản xuất với nhiều mẫu mã đa dạng, chủng loại phong phú từ kim loại đồng đến những mẫu câu đối gỗ tự nhiên chất lượng tốt thuộc nhóm gỗ I hay gỗ nhóm IV chất lượng kém.

Câu đối tổ công tông đức thiên niên thịnh có rất nhiều cơ sở lựa chọn chữ Hán Nôm sai hoặc viết thiếu nét, vế câu đối sai đẫn đến người sử dụng chơi mẫu câu đối sai nghĩa, thiếu đi sự tôn nghiêm đối với tổ tiên, làm sai lời dạy của người đời đối với con cháu.

Dogohaiminh là người con làng nghề đồ gỗ hải minh, kế nghiệp và phát huy truyền thống văn hoá làng nghề nên chúng tôi chú trọng chất liệu gỗ quý và bền giúp xây dựng phòng thờ gia tiên vững chắc như nền móng ngôi nhà

Một số mẫu hoành phi câu đối: